یادداشت: برای درس روز سه شنبه 7/8/92

درود دوستان

در جلسه ساعت 8 تا 10 بحث درباره محور همنشینی و جانشینی در زبان بود. مثالی که برای محور همنشینی آوردیم اینها بود: همه خوابند ولی من بیدارم / همه خوابند من ولی بیدارم / خوابند همه- من ولی- بیدارم / خوابند همه / بیدارم من - ولی. در محور جانشینی هم چند مثال آوردیم مانند: مردم خوابند اما تو کار می کنی و... . مثال در این باره بسیار میتوان نوشت. درباره معنی کلمه دستور هم سخن گفتیم. یکی از دوستان درباره معنی واژه استاد پرسید که یادم نیامد و هنوز هم یادم نیامده. در این کلاس، مباحثی درباره تقسیمات موسیقی ایرانی و نیز نسب اربعه در منطق هم بیان شد.

در جلسه ساعت 10-12 بحث درباره انواع دلالت بود. دوباره انواع دلالت طبیعی و عقلی و وضعی بررسی شد. انواع دلالت وضعی یعنی لفظی و غیر لفظی و انواع دلالت لفظی یعنی حقیقی و تضمنی و التزامی و انواع دلالت التزامی یعنی بین و غیر بین و انواع دلالت التزامی بین یعنی لزوم بمعنی الاعم و لزوم بمعنی الاخص نیز روشن شد.

در جلسه ساعت 13-15 درباره دستگاه فکری قدما در نظام حس ظاهری و باطنی و عملکرد این حواس سخن گفتیم. فرق تخییل و تخیل و توهم و تفکر هم طرح شد.

یکی از دوستان اشکال کرد که این مباحث چه ربطی به ادبیات دارد؟ بارها گفته ام و بار دیگر هم می گویم که این مباحث گرچه در منطق و فلسفه و اصول طرح شده اند و ظاهرا مرتبط با علوم زبانی نیستند، حکم پایه و اساس آن را دارند و نمیتوان بی یادگیری آنها سراغ زبان و ادبیات رفت.

شاد باشید. بدرود